نخ خاب فرش چقدر در انتخاب فرش موثر است؟
موقع خرید فرش با دنیایی از رنگ، طرح و جنس متفاوت در فرش ها روبرو می شوید. انتخاب های زیاد ممکن است شما را هم گیج کند و سؤالات بسیاری در ذهنتان به وجود بیاورد. سؤالاتی نظیر اینکه چه جنس فرشی بخرم؟ آیا نوع فرشی که برای داخل پذیرایی بکار می‌رود با فرشی که در اتاق کودک هست متفاوت است؟ کدام جنس فرش برای اتاق خواب من مناسب است و بسیاری از سؤالات دیگر که جوابشان را نمی دانید. اما در این مقاله با مفهومی به نام نخ خاب فرش آشنا می شویم. با درک مفهوم نخ خاب فرش و انواع نخی که در بافت فرش به کار می آید به راحتی می توانید انواع فرش و کاربرد آن ها را بشناسید.
ساختار فرش ماشینی
فرش ماشینی برای رسیدن به بافت و نما از سه بخش تشکیل می شوند. نخ عمودی یا تار، نخ افقی یا پود و نخ خاب یا گره های فرش. این سه بخش ساختار و اسکلت یک فرش ماشینی را تشکیل می دهند.در میان نخ های افقی و عمودی نخ خاب فرش با اتصال به تار و پود قرار دارد که با دستانتان به راحتی می توانید این گره ها را لمس کنید.
نخ تار فرش
نخ تار نخی است که به صورت عمودی در فرش قرار می گیرد و گره های فرش به دور این نخ پیچیده می شوند. به این نوع نخ در فرش دستباف چله می گویند و نقش مهمی در دوام و زیبایی فرش دارد. جنس نخی که برای تار فرش به کار می رود معمولاً از الیافی مثل پنبه، پلی استر یا مخلوطی از این دو است.
معمولاً در فرش های اكريليك نخ پلی استر یا مخلوط پنبه و پلی استر به کار می رود اما در مورد فرش های با جنس پلي پروپيلن، نخ تار به علت ارزان بودن معمولااز جنس BCF است.
نخ پود فرش
نخ پود به صورت افقی از بین نخ های عمودی تار عبور می‌کند و نخ خاب را به نخ تار پیوند می دهد. این نخ در عرض افقی فرش با نگهداری نخ خاب فرش باعث استحکام فرش ماشینی می شود. نخی که معمولاً برای پود فرش به کار می رود از جنس پنبه، جوت و پلی استر می باشد
نخ خاب فرش
وقتی سخن از جنس فرش می شود به نخ خاب فرش اشاره دارد. مهم‌ترین عامل در تعیین کیفیت و عمر، نخ خاب فرش است. نخ خاب فرش نخ های رنگی هستند که بین تار و پود فرش می نشینند و طرح و حجم فرش را می سازند. الیافی که در نخ خاب فرش مورد استفاده قرار می گیرند باید ویژگی های مهمی نظیر مقاومت بالا در برابر پاخور بودن و انعطاف پذیری (برگشت پذیری) بالا و از همه مهم‌تر ثبات رنگ فرش در برابر عواملی مانند نور یا اشعه UV خورشید پشتیبانی کنند. تا به مرور زمان و گذشت سال ها فرش با رفت و آمد و شستشو همچنان قابل استفاده باشد.
نخ خاب در فرش های ماشینی معمولاً از جنس آکریلیک، پلی استر و پلی پروپلین است. در مقایسه این‌ها باید گفت، بهترین جنس فرش ماشینی آکریلیک بوده و بعد از آن‌ها فرش های پلی استر و نظیر آن‌ها قرار دارد
انواع نخ خاب فرش ماشینی کدامند؟
نخ خاب فرش از نوع آکریلیک
فرش هایی که در بافت آن ها نخ خواب از جنس آکریلیک است جز محبوب‌ترین و پرفروش‌ترین فرش های ماشینی هستند. این نوع فرش در دسته فرش دسته یک و اعلا دسته بندی می شود. فرش با نخ آکریلیک ظاهری بسیار شبیه فرش های پشمی دارند اما بسیار ارزان تر از این جنس هستند. نخ خواب فرش ماشینی آکریلیک ویژگی های منحصر به فردی دارد که مربوط به قابلیت های این نوع نخ است. در زیر به مزایا و معایب نخ آکریلیک را بررسی می‌کنیم.
ویزگی ها و خواص نخ آکریلیک
- مقاومت بسیار بالا و قدرت پوشانندگی منحصر به فرد
- قابلیت جذب آب بالا
- مقاومت فرش در مقابل فشارهای زیاد
- قابلیت برگشت پذیری
- پرزدهی بالا: فرش های با جنس نخ آکریلیک به مرور زمان و در اثر استفاده دچار پرزدهی می شوند که چندان خوشایند نیست.شایان ذکر است که این موضوع با کمک فن آوری هیت ست کردن نخ های اکریلیک بطور محسوسی کاهش یافته است
- عدم مقاومت در برابر سرما و گرما: این فرش سرما و گرما را از خود عبور می دهد و ممکن است برای برخی خانه ها مناسب نباشد
فناوری هیت ست در نخ خاب فرش ماشینی
صنایع فرش پس از برخورد با مشکل پرزدهی در فرش های آکریلیک، با استفاده از فناوری هیت ست به کمک این صنعت آمد. در این فناوری بافت درونی الیاف نخ فرش به وسیله ی حرارت و بخار تثبیت می شوند. این نوع فرش با ویژگی های منحصربه فردی که به خود افزوده جزء فرش‌های بدون حساسیت است. بیشتر فرش های موجود در بازار از نوع هیت ست هستند و طرفداران بسیاری در بازار فرش ماشینی دارند.
ویژگی های نخ آکریلیک با فناوری هیت ست
- مقاومت بالا در برابر گرد و خاک
- تحمل بالا در برابر گرما
- تحمل پاخوری و فشار بالا
- انعطاف پذیری و برگشت پذیری بالاتر
- کاهش پرز
مهم‌ترین ویژگی فناوری هیت ست در فرش ماشینی: قابلیت تحمل گرمای بالا (مانند اتو و قابلمه) بدون خرابی فرش
نخ خاب فرش از نوع پروپیلن
ارزان‌ترین نوع نخ خاب فرش در میان خریداران، نخ پلی پروپلین است. نخ پلی پروپلین در کنار ارزانی ویژگی هایی دارد که استفاده از این نوع فرش را مناسب محیط های خاصی می کند.
خواص و ویژگی های نخ پلی پروپیلن
- تنوع رنگی بسیار بالاتر نسبت به انواع فرش های دیگر (خاصیت رنگ پذیری بالا + هزینه رنگ آمیزی پایین)
- قیمت مناسب
- عدم جذب رطوبت
- خشک شدن سریع فرش
- عدم ثبات نخ پلی پروپیلن
- تاثیر نامطلوب نورمستقیم و طولانی خورشید بر ظاهر فرش (حاوی اشعه فرابنفش)
- دوام پایین تر نسبت به نوع آکریلیک آن
- انعطاف پذیری کمتر و در نتیجه آسیب بیشتر نسبت به انواع دیگر
- جذب بالای گرد و غبار و به دنبال آن انتقال سریع گرد و غبار با یک حرکت فرش به محیط
- سختی شستشوی لکه هایی خاص مانند روغن
کاربرد: در محیط های مرطوب مانند استخر و آشپزخانه (محیط های مرطوب)
نخ خاب فرش از نوع پلی استر
یکی دیگر از انواع نخ خاب فرش های ماشینی نخ پلی استر است این فرش درخشش و زیبایی خاصی دارد که طرفداران خاصی را به خود جلب کرده است. نخ پلی استر به نخ ابریشم مصنوعی مشهور است و فرش با این نخ درخشش بالا و رنگ های زنده و شفافی دارد.
خواص و ویژگی های نخ پلی استر
- مقاومت بالا در برابر حرارت و رطوبت
- قیمت ارزان‌تر
- رنگ بندی متنوع و بالاتر نسبت به انواع دیگر
- عدم پرزدهی
- عدم ایجاد حساسیت برای افراد
- ثبات فرش پس از شست و شو
- نرمی و لطافت بالای فرش
- مقاومت بالا در برابر مواد شیمیایی و شستشو
- آسیب دیدگی در برابر فشار و رفت و آمد بالا (به علت نرمی و لطافت)
- عدم مقاومت در برابر الکل
- برگشت پذیری پایین نخ ها (سفت و کوبیده شدن فرش)
نکته: در مکان های پر رفت و آمد فرش پلی استر اصلاً توصیه نمی شود
سخن نهایی:
دنیای فرش ها آن قدر متنوع است که با ورود به این دنیا و شنیدن نام طرح‌ها و نقش ها هرکسی ممکن است گیج شود. این مسئله موقع خرید فرش حادتر می شود؛ اما با شناخت فرش و ساختار آن می توان این انتخاب سخت را بسیار ساده و دلپذیر کرد. ساختار هر فرشی از نخ تار و پود و نخ خاب فرش تشکیل شده است. شناخت نخ خاب فرش فرصت بررسی سه نوع فرشی که برای بافت فرش ماشینی به می دهد. با مطالعه این مقاله تمام آنچه درباره نخ خاب فرش باید بدانید آورده ایم تا به شما در انتخابتان کمک کنیم.