فرش دستباف ایرانی

فرش دستباف در سطح بین‌المللی شناخته شده و مورد تایید است. این کالا نماد ملت ایران و کالایی صادراتی محسوب می‌شود. ایران در تولید فرش دستباف جهان سهم به‌‌سزایی دارد. نشانه‌ای از هنر ایرانی در هر فرش دستباف دیده می‌شود. در این مقاله قصد داریم شما را با فرش دستباف ایرانی آشنا کنیم. با ما در ادامه همراه باشید.

فرش دستباف ایران

فرش دستباف ایرانی، یکی از اصیل‌ترین زمینه‌های هنری این کشور به حساب می‌آید. در این فرش‌ها از رنگ‌های فیروزه ای، لاجوردی، کهربایی و قرمز ایرانی و صدها رنگ منحصر به فرد دیگر استفاده می‌شود. در فرش ایرانی، بته، سروی است که باد بر آن وزیده و تارک آن خمیده است. همه‌‌ی فرش‌های دستباف ایرانی دارای سرنوشت و قصه‌ی خاصی هستند. عشق و اصالت در این هنر ایرانی هویداست.

فرش دستباف چیست؟

از مهم‌ترین کالاهایی که از گذشته تاکنون اهمیت ویژه‌ای در زندگی انسان داشته، فرش و محصولات نساجی است. استفاده از این وسایل حس آسایش و آرامش را به انسان می‌دهد. در پاسخ به سوال فرش دستباف چیست؟ باید گفت دقت کنید که کلمه‌ی فرش یک کلمه‌ی عربی است. این کلمه به معنی گسترده بوده و به قالی و پلاس اطلاق می‌شود. منظور از فرش دستباف، زیراندازی است که به وسیله دست از تار و پود بافته شده است.

تاریخچه‌‌ی فرش دستباف

طبق تاریخچه‌ی کهنی که در تولید فرش و قالی دستباف ایرانی وجود دارد‌، در حال حاضر می‌توان گفت محصول بافته شده به دست هنرمندان ایرانی جزو بهترین و زیباترین نوع فرش در دنیا است. این امر از نظر کارشناسان بین‌المللی فرش تایید شده است. در سال ۱۳۲۸ شمسی قدیمی‌ترین فرش جهان به نام پازیریک کشف گردیده که به عنوان زیرانداز چادرنشینان و پوشش اسب استفاده می‌گردید. این فرش متعلق به چهارصد سال قبل از میلاد مسیح است. در تولید این محصول پیشرفت‌های زیادی به وجود آمده است. پژوهشگران معتقدند آغاز شکوفایی هنر فرش‌بافی در ایران به قرن ۱۶ و ۱۷ میلادی بر می‌گردد. در ابتدای تولید فرش به دست هنرمندان ایرانی ، نقش‌های بسیار ساده و طرح‌های آسانی روی این محصولات نساجی پیاده می‌شد. با گذشت زمان تحول شگرفی در تولید این محصول به وجود آمد و این امر موجب تنوع بسیاری در تولید فرش دستباف شد.

مشخصات فرش دستباف

با گسترش انواع فرش دستباف در بازار ایران و جهان باید در هنگام خرید فرش دستباف نکاتی را مورد توجه قرار دهید.

1. فرش دستبافت ایرانی عمدتا در ۳ قالب ترنج ، خشتی و افشان بافته می‌شود.
2. نوع ترنج آن از همه پرطرفدارتر است. این فرش حاشیه‌ای پهن در طرفین خود دارد و طرح‌های بیضی و دایره در میانه‌ی آن قرار داده شده است.
3. دقت داشته باشید که تفاوت فرش‌های دستباف در برابر فرش‌های ماشینی بسیار زیاد است به طوری که فرش‌های دستباف از دور و نزدیک جلوه بسیار زیبایی دارند و بسیار درخشنده هستند.
4. تقارن رنگ یکی دیگر از شاخص‌های برجسته‌ی فرش دستباف می‌باشد که به زیبایی آن می‌افزاید.
5. دقت داشته باشید پرز فرش‌های دستباف باید درخشان و انعطاف‌پذیر باشد. این نوع فرش تنها فرشی است که با پا خوردن و شستشو زیبایی چند برابری می‌گیرد.

طرح و نقش فرش دستباف

هنگام خرید فرش دستباف ایرانی باید بدانید که به طور کلی طرح و نقش در قالی ایرانی شامل موارد زیر می‌شود:

1. طرح شاه عباسی
2. طرح اسلیمی
3. طرح افشان
4. طرح بته جقه
5. طرح درختی
6. طرح شکارگاه
7. طرح قابی
8. طرح ترکمن و بخارا
9. طرح گل فرنگ
10. طرح ماهی درهم
11. طرح محرابی
12. طرح محرمات
13. طرح گلدانی
14. طرح ایلی
15. طرح هندسی
16. طرح آثار باستانی و ابنیه اسلامی
17. طرح اقتباسی
18. طرح تلفیقی

مواد به کار رفته در فرش دستباف ایرانی

مواد مصرف شده در این قالی‌ها دارای کیفیت و مرغوبیت بسیار بالایی است و این امر در کنار زیبایی محصول مورد اهمیت می‌باشد. یکی از مواد به کار رفته در تار و پود فرش دستبافت ایرانی پنبه و پشم می‌باشد. این نوع فرش و قالی به فرش یا قالی پشمی مشهور است. همچنین در میان عشایر به جای نخ از پشم استفاده می‌شود.

انواع فرش دستباف ایرانی

از انواع فرش دستباف می‌توان به موارد زیر اشاره کرد :

قالی تمام ابریشم : 

پرز و چله آن از نخ ابریشم مرغوب بافته شده است.

گل ابریشم : 

 نوعی از فرش دستباف است که در حاشیه‌ها و نقش‌های آن به جای پرز پشمی، از ابریشم استفاده می‌شود.

قالی کف ابریشم : 

نوعی از فرش دستباف است که در زمینه‌ی آن به جای پشم از ابریشم استفاده می‌شود.

سوف :

 نوعی از فرش دستباف است که زمینه‌ی آن از پود ضخیم و نازک تشکیل شده است و نقش و گل و بوته پرزدار دارد.

نمونه‌ی فرش‌های دستباف در تاریخ ایران

در میان فرش‌های مهم دستباف در تاریخ ایران می‌توان به فرش و قالی‌های زیر اشاره نمود:

قالی پازیریک

قدمت این فرش ۲۵۰۰ سال است. در اندازه‌های ۲۱۰ در ۱۸۳ سانتیمتر و با حدود ۳۶۰۰ گره بافته شده است.

فرش بهارستان

این فرش به فرش بهار خسرو معروف است‌. یک قالی بسیار عالی در زمان خسرو پرویز می‌باشد.

قالی دستباف عصر صفوی

از زیباترین قالی‌های دستباف ایرانی بوده که خلاقیت و نبوغ هنرمندان در زمان حکومت صفویان را نشان می‌دهد ، در این دوره قالیبافان حدود ۱۵۰۰ تخته فرش و قالی از خود به جا گذاشته‌اند.

قالی ترنج منظره‌ی حیوانات

این فرش با زمینه‌ی قرمز رنگ و طرح‌های زیبایی، تولید شده از ابریشم است که این موجب محبوبیت آن شده است.

قالی چلسی

قالی چلسی‌ نیز یکی از زیباترین فرش‌های جهان است. این فرش در مجموعه فرش‌های موزه ویکتوریا و آلبرت لندن نگهداری می‌شود.

فرش دستباف کاشان

بافت فرش در بعضی از شهرهای ایران با دقت و هنرنمایی بیشتری انجام می‌شود. این امر موجب شده فرش در این استان‌ها معروف‌تر باشد. قالی دستباف کاشان جزو قالی‌های بسیار محبوب و پرطرفدار در سطح ایران و جهان است. علاوه بر این، فرش دستباف کاشان کیفیت بی‌نظیری دارد. زیبایی بسیار این محصول موجب شده از گذشته تا امروز خرید و فروش این نوع فرش توسط مشتریان رونق داشته باشد. طرح‌های بسیار ظریفی روی قالی‌های دستباف توسط هنرمندان کاشانی پیاده می‌شود. شهر کاشان در عهد صفویه یکی از فاخرترین و بهترین مراکز تولید فرش و قالی دستباف بوده است.

فرش دستباف تبریز

یکی دیگر از شهرهای مشهور ایران در زمینه‌ی تولید محصولات نساجی مخصوصا فرش و قالی دستباف شهر تبریز است. و از گذشته تاکنون این شهر مهد تولید و توزیع انواع فرش دستباف در طرح‌ها و مدل‌های متنوع بوده است. همچنین امروزه از مهم‌ترین صنایع‌دستی این شهر قالی‌بافی است و شهرت جهانی دارد. هنر فرش بافی تبریز همانند کاشان از دوره صفویه آغاز شد. هنرمندان تبریزی با تبحر و تخصص بی‌نظیری که در تولید فرش‌های دستباف دارند باعث شده‌اند تا ظریف‌ترین و خوش نقش و نگارترین فرش‌های ایران در این شهر بافته شود. قالی بافی در شهر تبریز به صورت گره با قلاب و متقارن است که در نوع خود بی‌نظیر می‌باشد.

فروشگاه فرش افرند

فروشگاه فرش افرند به صورت تخصصی در زمینه‌ی فرش‌های ماشینی فعالیت می‌کند‌. فرش دستباف‌نما، کهنه‌نما، فانتزی و مدرن، پتینه و گبه و کودک از محصولات بی‌نظیر افرند هستند. با کلیک روی لینک زیر و رفتن به فروشگاه می‌توانید فرش‌های ماشینی دستباف‌نما را از منوی سمت راست قسمت محصولات مشاهده کنید.

رفتن به صفحه‌ی اصلی فروشگاه

خواندن مقالات بیشتر