الیاف اکریلیک در سال ۱۹۴۰ میلادی برای اولین بار به صورت آزمایشگاهی سنتز شد. در سال ۱۹۴۸ با نام تجاری اورلون در بازار مصرف عرضه گردید. از آن سال به بعد تحقیقات و مطالعات گسترده‌ای در زمینه‌ی اصلاح ویژگی‌های اکریلیک انجام شد. همین منجر به تولید الیاف مد اکریلیک و اکریلیک گردید. در این مقاله قصد داریم شما را با نخ اکریلیک که رایج‌ترین نخ در تولیدات فرش است آشنا کنیم. با ما تا پایان مطلب همراه باشید.
ویژگی‌های نخ اکریلیک
اکریلیک ویژگی‌هایی شبیه پشم دارد. در برابر رطوبت و کپک مقاوم است. این نخ معمولا در بافت‌های مخملی و حلقوی به کار می‌رود و در تولید کف‌پوش حمام و قالیچه‌ها کاربرد دارد. الیاف اکریلیک به پشم مصنوعی یا پشم هنری نیز معروفند. هین الیاف، پلیمری بشر ساخته است. اکریلیک خصوصیاتی شبیه به پشم دارد. در عین حال قیمت آن نسبت به پشم بسیار ارزان‌تر است. کف‌پوش اکریلیک در برابر الکتریسیته ساکن،کپک و رطوبت، رنگ پریدگی و کوبیدگی، لکه و نور خورشید مقاوم است. همچنین اکریلیک برای مکان‌های با رفت و آمد و پاخور زیاد مناسب است چون در مقایسه با سایر الیاف قابلیت برگشت‌پذیری بیشتری دارد.
تولید نخ اکریلیک
اکریلیک از یک فرآورد‌ه‌ی پتروشیمی به نام آکریلونیتریل تولید می‌شود. آکریلونیتریل معمولا با مقادیر کمی از مواد شیمیایی دیگر ترکیب می‌شود. این ترکیب امکان جذب رنگدانه در لیف را افزایش می‌دهد. الیاف اکریلیک را به دوصورت ترریسی و خشک‌ریسی می‌توان تولید کرد. الیاف اکریلیک به شکل نخ ریسیده شده یا به شکل نوار (تاو) مورد استفاده قرار می‌گیرد. الیاف اکریلیک را برای مصارف نهایی می‌توان اصلاح کرد. و این موجب می‌شود که برخی ویژگی‌ها را با اصلاح پیدا کند. یکی از این ویژگی‌ها که اکریلیک را نسبت به سایر الیاف متمایز می‌کند سطح نایکنواخت آن است. در صورت استفاده از رشته‌سازهای دایره‌ای شکل هم باقی می‌ماند.
ساختار مولكولی الیاف اکریلیک
ساختار تشکیل‌دهنده‌ی الیاف اکریلیک از واحدهای تکرار شونده بر پایه‌ی اکریلونیتریل تشکیل می‌شوند. معادله‌ی آن به صورت CH2=CH2CN است. مونومر سازنده که همان اکریلونیتریل است از واکنش کربید کلسیم و آب، استیلن و HCN, استالدهید و HCN (سیانومیدرین) تشکیل می‌شود.
۲CH3-CH=CH2 + ۲NH3 + ۳O2 → ۲CH2=CH-C≡N + 6H2O
مراحل توليد الیاف اكريليک
از پروسه‌های مختلف مانند ترریسی (wet spinning) و خشک ریسی (Dry spinning) برای تولید الیاف اکریلیک استفاده می‌شود. الیاف اکریلیک حاصله از پروسه‌ی ترریسی و خشک خواصشان با یکدیگر متفاوت است. در پروسه‌ی ترریسی آب‌دوستی الیاف اکریلیک بیشتر می‌شود. سطح مقطع عرضی الیاف طی این دو پروسه متفاوت است. به گونه‌ای که این سطع مقطع در عملیات ترریسی به صورت دایره‌ای و در عملیات خشک ریسی به صورت دمبلی می‌باشد.
خواص و ويژگي‌هاي نخ اكريليک
- مقاومت فشاري بالا
- حفظ گرما
- برگشت‌پذيري مطلوب
- پوشانندگي بالا
- زير دست نسبتا زبر و خشن به نظر می‌رسه
- دارای خصوصیات شبیه پشم و امکان تولید منسوجات شبه‌پنبه، شبه‌پشم و یا استفاده ترکیبی از آن‌ها
- شستشوی آسان و ثبات ابعادی
- مقاوم در برابر روغن‌ها و مواد شیمیایی
- مقاوم در برابر نور خورشید
در کنار این خصوصیات خواص دیگری همچون
- پرزدهی نسبتا بالا
- مشکلات زیست محیطی حاصله از پلی اکریلونیتریل
- وابستگی کامل به منابع خارجی
و موارد بالا استفاده از الیاف اکریلیک را در تولید فرش ماشینی دچار محدودیت بیشتری کرده است. و این در کشورهای توسعه یافته بیشتر است.
رفتن به صفحه‌ی اصلی فروشگاه افرند
.
